18, అక్టోబర్ 2023, బుధవారం

డాలస్లో మంచు

                                                                          డాక్టరు. గన్నవరపు వరాహ నరసింహమూర్తి.

2010 ఫిబ్రవరి 11/12 తారీకుల్లో మా డల్లసులో 12 అంగుళాల మంచుపడింది. మామగారైన హిమవంతుడి "మంచు" భాష్పాలు...మహాశివుడి  "లింగోద్భవన" మహాశివరాత్రి సందర్భాన వ్రాసుకొన్న పద్యాలు. 


#1 మంచు 



 

సీసం .
పాలకడలి పొంగి నేల ముంచిన భంగి
వెల్లదనము పూచె పల్లె యంత
ధవళ ప్రభల రాశి ధరణి రాలు సరణి 
సితము వఱలె నుర్వి సీమ యంత
కప్పురపు పొడులు కప్పెఁ గాశ్యపి నన
శ్వేతచూర్ణము చిందె భూతలమ్ము
వసుమతీజములందు కుసుమవల్లుల తీరు
శుక్లపుంజము విచ్చె సురభిపైన 

తే.గీ. అంచపిండులఁ బోలుచు మంచు పొరలు
పంచదారలు కరణిని ముంచె నవని 
హేమరాశుల పూర్ణమై యిలయు వెలయ
ధవళవస్త్రము గట్టె మా ధరణి మాత ! 

 

(హరికథా భాగవతారిణి శ్రీమతి జయంతి సావిత్రి గారు నా పద్యమును వారి ‘ గిరిజా కల్యాణం’ కథలో చేర్చి పాడడం నా అదృష్టం.)

 
కడలి =సముద్రము :  

వెల్లదనము = ధవళ = సితము= శ్వేత = తెలుపు :  

వసుమతీజము= వృక్షము :

వసుమతి = ధరణి = అవని = కాశ్యపి =భూమి :
అంచ పిండులు = హంసల సముదాయము 

#2    గిరిజా కళ్యాణం 


దక్షు నింట తన భర్త పరమ శివుని అవమానమునకు ఓర్వ లేక సతి ప్రాణముల నర్పించినది. మరల హిమవంతుని కూతురై పుట్టినది.

 

  కం. పశుపతికై సతి వీడిచె
       నసువులు తన తండ్రి యింట నలుకన దక్షున్
       పశుపతికై సతి పుట్టెను
       పస దీఱిన రాజు నింట పర్వత తనయై.


 కం.  గిరిసుత పెచ్చిన ముద్దుల
       పెరిగెను నగనాధు నింట పెన్నిధి గాదే
       అరయక ముద్దులు దీర్చెడి
       గిరిరాజుకు పట్టి యౌట క్షేమము గాదే !

 

ఆ.వె. పెళ్ళియీడు రాగ మళ్ళెను హృదయము
        పరమశివునిపైనఁ బార్వతికిని
        తనువు మనము నిల్పి తపముఁ దా సలుపుచు
        గెలిచెఁ బరమశివుని గిరిజ భక్తి.

 

చం. తపముల గెల్చెఁ  బార్వతియు తన్మత నొందుచుఁ గామవైరినిన్

      ‘సఫలత నొందె జన్మ’మనె సాధ్వికిఁ  దండ్రగు  పర్వతీశుడున్
      ‘నెపములు నేల నింకయును  నెయ్యము వియ్యము సేయు డం’చటన్
      విపులతఁ బల్కినారు వినువీధుల దేవత దైవగణ్యులున్.

 

 ఆ.వె. పెళ్ళి నిశ్చయంబు పెద్దలు సేయంగ
        మంచుకొండ పట్టి మదిని మురిసె
        హిమము నేల నొంపె హిమవంతు డారాజు
        సంతసించి కంటిజలము గార్చె

 

అప్పుడు పెళ్ళికి సన్నిద్ధుడై, బ్రహ్మ, విష్ణువు, సకల దేవతలు, యక్ష, గంధర్వ, కింపురుష, కిన్నెరలు, అశ్వనీ దేవతలు, ప్రమథి గణంబుల సపరివారముతో ,


 సీసం.  జటలందు జలకన్య జలకమ్ము లాడంగ
          నెలవంక వెలుగులు నెమ్మి నీయ
          శితికంఠమున ఫణి శిరమును నూపంగ
          చేతిలో ఢమఢక్క చిందులేయ
          కరిచర్మము తనువు గాంతులు వెదజల్ల
          శూలంబు  దిక్కులఁ జొచ్చుచుండ
          భస్మంబు దేహప్రభావము వర్ధింప
          పునుక నిండుగ మెఱపులను గురియ 


 తే.గీ. నందికేశుడు ఱంకెల నాట్య మాడ
        ప్రమథి గణములు భక్తితో ప్రస్తుతింప
        పెళ్ళికొమరుడు శుభముల పెన్నిధుండు
        పరమశివు డరుదెంచె నా పద్మముఖికి. 

 


(హరికథా భాగవతారిణి శ్రీమతి జయంతి సావిత్రి గారు నా పద్యమును వారి ‘ గిరిజా కల్యాణం’ కథలో చేర్చి పాడడం నా అదృష్టం.)


 అప్పుడు,

 

 ఉ. చల్లని మంచుకొండ మనసారగ మెచ్చుచు నల్లు నీశ్వరున్

    మెల్లన గార్చె బాష్పములు, మేదిని నంతట హేమవర్షమున్ 

    ఝల్లన గుండె లీశ్వరుని చర్మము జల్లెను భస్మరాశులన్
    దెల్లయె ధాత్రి యంతయును దిక్కుల నన్నిట శైవరాత్రిలో. 

 

 ఈ కధ చదివిన వినిన పుణ్య జనంబులకు సకల పాపములు తొలగి యిహలోక పరలోక సౌఖ్యములు కలుగుతాయి.

                               

                                                                       

 


పశుపతి = ఈశ్వరుడు : నగము = కొండ : నగనాధుడు = పర్వత రాజు : శితి కంఠుడు = నీల కంఠుడు : పట్టి = కూతురు, కొడుకు : పునుకు = పుఱ్ఱె

 

 

4, జులై 2023, మంగళవారం

అన్ననాళంలో అతుకు మచ్చ (Esophageal Inlet patch)

 


అన్ననాళంలోనికి జీర్ణాశయం నుండి ఆమ్లం తిరోగమించి తాపం కలిగించడం వైద్యులు తఱచు చూస్తారు. అంతర్దర్శినితో పరీక్షించినపుడు ఈ తాప లక్షణాలు సాధారణంగా అన్ననాళం క్రింద భాగంలో కనిపిస్తాయి. వీటికి విరుద్ధంగా కొందఱిలో అన్ననాళం తొలిభాగంలో మచ్చలు అతికించినట్లు కనిపిస్తాయి. ఈ అతుకు మచ్చలు అన్నవాహిక కణజాలానికి బదులు జీర్ణాశయ కణజాలం కలిగి ఉంటాయి. చాల అరుదుగా వీటి వలన లక్షణాలు కాని ఉపద్రవాలు కాని కలుగుతాయి. 

అన్ననాళ ద్వారంలో అతుకు మచ్చ (Esophageal Inlet patch)

 

సుమారు 1-12 శాతము మందిలో అన్ననాళపు తొలి భాగంలో లోపొరలో ఎఱ్ఱని ముకమలు వలె అతుకు పెట్టినట్లు కనిపించే మచ్చలు (ఇన్ లెట్ పాచెస్) ఉంటాయి. వీటి వలన చాలా మందిలో ఏ లక్షణాలు కాని ఇబ్బందులు కాని ఉండవు. ఇతర కారణాల వలన అంతర్దర్శిని పరీక్ష (ఎండోస్కొపీ) చేసినపుడు ఇవి కనిపిస్తాయి. వీటితో బాటు కొందఱిలో అన్ననాళములో పలుచని పొరల కవాటాలు ఉండవచ్చు.


                                               అన్ననాళంలో అతుకు మచ్చ

కారణాలు 


గర్భంలో పిండం వృద్ధి చెందుచున్నప్పుడు కంఠభాగంలో ఉండే జీర్ణాశయపు శ్లేష్మపుపొరలో కొన్ని భాగాలు  అన్ననాళంలో అవశేషాలుగా మిగిలిపోయి పరస్థానం చెందడం వలన ఈ అతుకు మచ్చలు పుట్టుకతో ఉండవచ్చు. కొందఱిలో జీర్ణాశయంలోని ఆమ్లము తిరోగమనం చెందడం వలన అన్ననాళపు శ్లేష్మపు పొర కణజాలం మార్పు చెందడం వలన ఈ అతుకు మచ్చలు కలుగవచ్చు.


లక్షణాలు


పెద్దశాతం మందిలో ఈ మచ్చల వలన ఏ లక్షణాలు ఉండవు. ఏ ఇబ్బంది ఉండదు. ఏ ఉపద్రవాలు కలుగవు. చాలా అరుదుగా కొందఱిలో గొంతుకలో అడ్డున్నట్లు, నిండుతనము కలుగవచ్చు. కొందఱిలో మింగుటలో ఇబ్బంది కలుగవచ్చు. దగ్గు రావచ్చును. చాలా అరుదుగా ఈ అతుకు మచ్చలలో కర్కటవ్రణాలు (కేన్సర్లు) కలిగే అవకాశం ఉంది.

 

వ్యాధి నిర్ణయం


 అంతర్దర్శినితో


ఇతర లక్షణాలకు అంతర్దర్శిని (ఎండోస్కొపీ) పరీక్ష చేసినపుడు అన్ననాళంలో ఎఱ్ఱని ముకములులా కనిపించే మచ్చ అతుకు పెట్టినట్లు కనిపిస్తుంది. ఈ అతుకుమచ్చ భాగం నుంచి చిన్నముక్కలు సేకరించి కణపరీక్షకు పంపవచ్చు. కణపరీక్షలో పొలుసుల అన్ననాళ కణములకు బదులు స్తంభాకారపు జీర్ణాశయ కణములు కనిపిస్తాయి. జఠర మూలంలో వలె వీటిలో శ్లేష్మం స్రవించు గ్రంథులుండవచ్చు, లేక జీర్ణాశయపు మధ్యభాగంలో వలె ఆమ్లము స్రవించే గ్రంథులుండవచ్చు.


బేరియం ఎక్స్ రే పరీక్షతో


వీరిచే బేరియం మ్రింగించి ఎక్స్- రే చిత్రం తీసినపుడు అన్ననాళంలో నొక్కులు కనిపించవచ్చు. ఆ నొక్కులు కనిపించినపుడు అంతర్దర్శిని పరీక్ష, కణపరీక్షలతో అతుకు మచ్చలు నిర్ధారించవచ్చును.

 

చికిత్స


పెక్కుశాతం మందిలో ఈ అతుకు మచ్చలకు చికిత్స అనవసరం. ఈ మచ్చలలో ఆమ్లము స్రవించే గ్రంథులుండి గుండె మంట, మింగుటలో ఇబ్బంది ఉంటే ఒమిప్రజాల్ వంటి ప్రోటాన్ యంత్ర అవరోధకాలు వాడవచ్చు. అన్ననాళంలో సంకోచాలు ఉన్నా, పొరలు ఉన్నా వ్యాకోచ చికిత్సలు చెయ్యాలి.


శ్లేష్మగ్రంథులు ఉండి గొంతుకలో అడ్డుపడినట్లు, నిండుతనం ఉన్నవారిలో విద్యుద్దహన చికిత్సతో కాని, ఆర్గాన్ వాయువుతో నిర్మూలన చికిత్సతో కాని, రేడియో తరంగాలతో కాని ఈ అతుకు మచ్చలను తొలగించవచ్చు

 

 

విషయసూచిక

  1. ఆరోగ్యము ; వైద్యము https://gvnmurty.blogspot.com/2019/06/blog-post_2.html 2. మధుమేహవ్యాధి ( Diabetes mellitus ) https://gvnmurty.blogsp...