23, డిసెంబర్ 2019, సోమవారం

కణతాపము ( Cellulitis )

తెలుగుతల్లి కెనడా వారి సౌజన్యముతో :

                                       కణతాపము 

                                    ( Cellulitis )

                                        
                                                                                   డాక్టరు. గన్నవరపు నరసింహమూర్తి.
                                                                                                   

    మనకు  కొన్ని వ్యాధులు యితర జీవరాశుల వలన కలుగుతాయి. వీనిలో సూక్ష్మాంగ జీవులు ( bacteria ) శరీరముపై దాడిచేసి కొన్ని ఆక్రమణ వ్యాధులకు ( infections ) కారణము అవుతాయి .

     
సూక్ష్మాంగ జీవులు ( Bacteria ) 


    సూక్ష్మాంగ జీవులు ఏకకణ జీవులు. వీటికి కణ కవచము, కణ వేష్టనము ఉన్నా, పొరలలో అమరిన న్యూక్లియస్లు , మైటోఖాండ్రియాలు ఉండవు. సూక్ష్మ జీవులను గ్రామ్స్ వర్ణకము చేర్చి సూక్ష్మదర్శిని క్రింద చూసి అవి గ్రహించు వర్ణకముల బట్టి గ్రామ్ పోజిటివ్, గ్రామ్ నెగెటివ్ సూక్ష్మ జీవులుగా విభజిస్తారు. గ్రామ్ పోజిటివ్ సూక్ష్మజీవులు ఊదా రంగులో ఉంటాయి. గ్రామ్ నెగెటివ్ సూక్ష్మజీవులు గులాబి రంగులో ఉంటాయి. ఆకారమును బట్టి వీనిని గోళ సూక్ష్మజీవులు ( cocci ), కోలలు ( rods ), సర్పిలములుగా ( spirals ) వర్ణిస్తారు. చాలా సూక్ష్మాంగ జీవులు మన శరీరము పైన, శరీరము లోపల హాని కలిగించకుండా జీవిస్తున్నా, కొన్ని  అవకాశము చిక్కినపుడు శరీర అవయవములు, కణజాలముల లోనికి చొచ్చుకొని వ్యాధులు కలిగిస్తాయి. కొన్ని సూక్ష్మ జీవులు కలుషిత ఆహారము, కలుషిత పానీయములు, లేక కలుషిత వాయువు ద్వారా శరీరము లోనికి ప్రవేశించి వ్యాధులకు కారణమవుతాయి.

    గ్రామ్ పోజిటివ్ గోళ సూక్ష్మజీవులలో ష్టాఫిలోకోక్సై ( staphylococci ) గుంపులుగా రెండు, నాలుగు లేక అధికసంఖ్యలో గుమికూడి సూక్ష్మదర్శిని క్రింద ద్రాక్ష గుత్తుల వలె కనిపిస్తాయి. ఇవి విరివిగా చర్మముపైన, శ్వాస పథములోను నివసిస్తాయి.

     ష్ట్రెప్టోకోక్సై కూడా గోళాకారపు గ్రామ్ పోజిటివ్ సూక్ష్మజీవులు. ఇవి వరుసలలో గొలుసుల వలె ఉంటాయి. కొన్ని జాతుల ష్ట్రెప్టోకోక్సై చర్మము పైన, శ్వాస పథములోన, ప్రేవుల లోను హాని కలిగించక ఉంటాయి. కొన్ని అవకాశము చిక్కినపుడు వ్యాధులకు కారణము అవుతాయి. శరీర కణజాలముపై ఇవి దాడి చేసినపుడు వీటి నుంచి జనించే  జీవ విషములు ( toxins ) వ్యాధులను కలుగజేస్తాయి.


కణ తాపము ( Cellulitis ) 


    చర్మము లోనికి సూక్ష్మాంగజీవులు చొచ్చుకొని, వృద్ధిచెంది లోపలి చర్మములోను, అధశ్చర్మ ( చర్మము కింద ) కణజాలములోను తాపము ( inflammation ) కలిగించగలవు. గ్రూప్ ఎ హీమొలైటిక్  ష్ట్రెప్టోకోకై  ( group A hemolytic streptococci ), ష్టాఫిలోకోకస్ ఆరియస్ ( Staphylococcus aureus ) సూక్ష్మజీవులు వలన సాధారణముగా ఈ చర్మాంతర కణజాల తాపము ( Cellulitis  ) కలుగుతుంది.

    స్ట్రెప్టోకోక్సై ( streptococci ) వలన కలిగే కణజాల తాపము త్వరితముగా వ్యాప్తిచెందుతుంది. ఈ సూక్ష్మజీవులు ఉత్పత్తి చేసే స్ట్రెప్టోకైనేజ్ ( streptokinase ), హయలురానిడేజ్ ( hyaluronidase ), డి ఎన్ ఏజ్ ( Dnase ) వంటి జీవోత్ప్రేరకములు ( enzymes  ) కణజాల బంధనములను విచ్ఛేదించి సూక్ష్మజీవుల కట్టడికి ఆటంకము కలుగజేస్తాయి.

    స్టాఫిలోకోక్సై ( staphylococci ) వలన కలిగే కణ తాపము త్వరగా వ్యాపించక కొంత ప్రాంతమునకు, గాయములకు, చీము తిత్తులకు ( abscesses ) పరిమితమై ఉంటుంది.
      


    లో చర్మము ( dermis ), అధశ్చర్మ కణజాలములో ( subcutaneous tissue ) కలిగే ఈ తాపము వలన ఉష్ణము, ఎఱ్ఱదనము, వాపు, నొప్పి వంటి తాప లక్షణములు ( signs of inflammation  ) కనిపిస్తాయి. ఆ శరీర భాగమును తాకితే నొప్పి ( tenderness ) కలుగుతుంది. ఆ భాగములో మృదుత్వము తగ్గి గట్టితనము ( induration ) ఏర్పడుతుంది. రోగులకు  జ్వరము కలుగవచ్చును. సూక్ష్మజీవులు రసినాళికల ( lymhatics ) ద్వారా సమీపపు రసిగ్రంథులకు ( lymph glands ) వ్యాపిస్తే ఆ గ్రంథులు తాపముతో పెద్దవయి నొప్పి కలిగించవచ్చును. ఆ గ్రంథులలో చీముతిత్తులు ( abscesses ) ఏర్పడవచ్చును.

    కణ తాపమునకు సత్వర చికిత్స అవసరము. చికిత్సలో ఆలస్యము జరిగితే కణ తాపము వ్యాపించి సూక్ష్మజీవులు రక్తములోనికి ప్రవేశించి యితర అవయవములకు చేరగలవు. స్థానికముగా తెల్లకణములు ( Leukocytes ), యితర భక్షక కణములు ( phagocytes ) సూక్ష్మజీవులను కబళించి, వాటిని చంపుట వలన, అవి మరణించుట వలన, ఆ ప్రాంతములో కణముల విధ్వంసము వలన, చీము ఏర్పడి చీముతిత్తులు ( abscesses ) ఏర్పడగలవు. రక్తములో సూక్ష్మజీవులు చేరి రక్తమును సూక్ష్మజీవ విషమయము ( bacterial sepsis ) చేయవచ్చును.

      కణజాల తాపము సాధారణముగా గ్రూప్ బి హీమొలైటిక్ స్ట్రెప్టోకోక్సై ( gropup B hemolytic streptococci. eg . Streptococcus pyogenes ) వలన కలుగుతుంది. కొందఱిలో Staphylococcus aureus వలన కలుగుతుంది. ఈ స్టాఫిలోకోక్సై ఆరియస్ మిథిసిల్లిన్ కు లొంగనివి ( Methicillin resistant  Staphylococcus Aureus MRSA ) కావచ్చును

    పెనిసిలిన్ కనుగొనబడిన కొత్తలో చాలా సూక్ష్మజీవులు, స్టాఫిలోకోక్సైలు పెనిసిలిన్ కు లొంగేవి. సూక్ష్మజీవుల కణములు విభజన పొందునపుడు కణకుడ్యముల ( Cell walls ) నిర్మాణమునకు పెనిసిలిన్ అంతరాయము కలిగిస్తుంది. అందువలన సూక్ష్మజీవులు వృద్ధి చెందజాలవు. శరీర రక్షణ వ్యవస్థ  ఉన్నవాటిని ధ్వంసం చేస్తుంది. 

    కొద్ది సంవత్సరములలో పెనిసిలినేజ్ ( Penicillinase ) అనే జీవోత్ప్రేరకమును ఉత్పత్తి చేసి, పెనిసిలిన్ లోని బీటా లాక్టమ్ చక్రమును ( beta-lactam ring ) ధ్వంసము చేసి, పెనిసిలిన్ కు లొంగని స్టాఫిలోకోక్సై విరివిగా వ్యాప్తి పొందాయి. వాటికి విరుగుడుగా శాస్త్రజ్ఞులు పెనిసిలినేజ్ కు ( Penicillinase, also known as beta lactamase )  విచ్ఛిన్నము కాని పెనిసిలిన్లను ( penicillinase resistant Penicillins ) కనుగొన్నారు. వీటిలో మిథిసిలిన్ ( methicillin ) మొదటిది. ఆక్సాసిల్లిన్ ( Oxacillin ), క్లాక్సాసిల్లిన్ ( Cloxacillin ), డైక్లాక్సాసిల్లిన్ లు (dicloxacillin ) ఈ కోవకు చెందినవి.

    కొన్నేళ్ళకు మిథిసిల్లిన్ కు లొంగని స్టాఫిలోకోక్సై ( Methicillin-Resistant Staphylococcus Aureus : MRSA ) వృద్ధిచెందాయి. వీటి కణకుడ్యముల నిర్మాణమునకు తోడ్పడు  ట్రాన్స్ పెప్టైడేజులపై ( meca అనే జన్యువుల  వలన ) బీటాలాక్టమ్ ల ప్రభావము ఉండదు. అందువలన బీటాలాక్టమ్ ల సమక్షములో కూడ MRSA కణ విభజనతో వృద్ధి  పొందుతాయి.


కణజాల తాపమును ( Cellulitis ) అరుదుగా కలిగించు సూక్ష్మజీవులు 


     వృద్ధులలోను, మధుమేహ వ్యాధిగ్రస్థులలోను గ్రూప్ బి ష్ట్రెప్టోకోక్సై ( స్ట్రెప్టోకోకస్ ఏగలక్టియా, Streptococcus agalactiae ) వలన, పిల్లలలో హీమోఫిలస్ ఇన్ఫ్లుయెంజా ( Haemophilus influenza ) వలన, మధుమేహ వ్యాధిగ్రస్థులలోను, తెల్లకణముల హీనత ( Leukopenia ) కలవారిలోను, వేడినీటి తొట్టెలలో స్నానము చేసేవారిలోను సూడోమొనాస్ ఏరుజినోసా ( Pseudomonas aeruginosa ) వలన చర్మాంతర కణజాల తాపములు కలుగగలవు.

    పిల్లి కాట్లు పిదప పాస్ట్యురెల్లా మల్టోసిడా ( pasteurella multocida ) వలన, కుక్కకాట్లు పిమ్మట కాప్నోసైటోఫగా Capnocytophaga వలన, మంచినీటి కొలనుల మునకలలో గాయముల తర్వాత Aeromonas hydrophila వలన, ఉప్పునీటి మునకలలో గాయముల పిదప Vibrio Vulnificus వలన కణజాల తాపములు కలుగవచ్చును.

    ఒరుపులు, దెబ్బలు, శిలీంధ్ర వ్యాధులు ( fungal infections ) గలవారిలోను, ఉబ్బుసిరలు గలవారిలో చర్మ తాపము కలుగునపుడు, బోదకాలు వ్యాధిగ్రస్థులలో చర్మము చిట్లినపుడు సూక్ష్మజీవులు చర్మములోనికి చొచ్చుకొని చర్మాంతర కణతాపము ( cellulitis ) కలిగించే అవకాశము ఉన్నది.


 కణజాలతాప లక్షణములు 


    చర్మాంతర కణతాపము శరీరములో ఎచటనైనా కలుగవచ్చు. కాని సాధారణముగా కాళ్ళలో కలుగుతుంది.దీని వలన  చర్మము ఎఱ్ఱబారుతుంది. వాపు కనిపిస్తుంది. వాపుతో చర్మము దళసరి చెంది నారింజ పండు తొక్కను ( peu d’ orange ) పోలి ఉంటుంది. రక్తప్రసరణ హెచ్చగుట వలన ఆ భాగము వెచ్చగా ఉంటుంది. రోగికి నొప్పి ఉంటుంది. తాకినా, అదిమినా చాలా నొప్పి కలుగుతుంది. ఆ భాగము నుంచి ముందు దిశలో ఎఱ్ఱగా ఉబ్బిన రసినాళములు ( lymphatics ) గీతలు వలె కనిపించవచ్చు. తాపము బారి పడిన భాగపు అంచులు స్పష్టముగా ఉండవు. కేశరక్తనాళికల నుంచి రక్తము స్రవించుటచే ఎఱ్ఱని చిన్న మచ్చలు కనిపించవచ్చును. చర్మముపై నీటిపొక్కులు ( vesicles ), బొబ్బలు ( bullae ) ఏర్పడవచ్చును. బొబ్బలు చిట్లి రసి కారవచ్చును. సూక్ష్మజీవులు రసినాళికల ( lymphatic channels) ద్వారా ఆ ప్రాంతీయపు  రసిగ్రంథులకు ( lymph nodes ) ( గజ్జలలోను, చంకలలోను, దవడ కింద )  వ్యాపిస్తే ఆ రసిగ్రంథులు ( lymph nodes ) వాచి, నొప్పి కలిగించవచ్చును. చికిత్స ఆలస్యమయితే చీముపొక్కులు ( pustules ), చీముతిత్తులు ( abscesses ) ఏర్పడవచ్చును.

    జ్వరము, తలనొప్పి, చలి, వణుకు, మతిభ్రంశము ( Delerium ), రక్తపీడనము తగ్గుట ( hypotension  ) రక్తములో సూక్ష్మజీవుల వ్యాప్తిని ( sepsis ), వ్యాధి తీవ్రతను సూచిస్తాయి.


 వ్యాధి నిర్ణయము 


    రోగిని పరీక్షించి వైద్యులు రోగ నిర్ణయము చేయగలరు. ఎఱ్ఱదనము, ఉష్ణము, వాపు, నొప్పి తాప లక్షణములు వీరిలో ఉంటాయి. వాపు వలన గట్టితనము కలుగుతుంది. మధ్యలో మృదుత్వము చీమును సూచిస్తుంది. అవసరమయినపుడు శ్రవణాతీతధ్వని చిత్రీకరణముతో ( ultrasonography  ) చీముతిత్తులను నిర్ధారించవచ్చును.

    వ్యాధి నిర్ణయమునకు  సాధారణముగా సూక్ష్మజీవుల పెంపకము ( Bacterial cultures ) అవసరము ఉండదు. జ్వరము, వణుకు ఉన్నవారిలోను, రక్షణ వ్యవస్థ లోపములు ( immune deficiency ) ఉన్నవారిలోను వారి రక్తముతో సూక్ష్మజీవుల పెంపకపు పరీక్షలు ( blood cultures ) సలుపవచ్చును. కణజాలము నుంచి కూడా సూక్ష్మజీవుల పెంపకము  ( tissue cultures ) చేయవచ్చును.

 
చికిత్స 


    చర్మాంతర కణజాల తాపమునకు చికిత్స సూక్ష్మజీవ నాశకములు ( Antibiotics ). సూక్ష్మజీవ నాశకములను త్వరగా మొదలు పెట్టుట వలన ఫలితములు బాగుంటాయి. వ్యాధి పూర్తిగా తగ్గే వఱకు వాటిని వాడాలి. ఆ శరీర భాగమును ఎత్తుగా ఉంచుట వలన, చల్లని తేమ కట్లు కట్టుట వలన ఉపశమనము కలుగుతుంది.
   
    పిండి కట్లు, తేనెకట్లు, మెగ్నీషియమ్ సల్ఫేట్ + గ్లిసరాల్ ( magnesium sulfate + glycerol ) కట్లు  ఆ శరీర భాగములో తేమను తీసుకొని  వాపు తగ్గించి ఉపశమనము కలిగిస్తాయి.

    డైక్లాక్సాసిల్లిన్ ( Dicloxacillin ), సెఫలెక్సిన్ ( cephalexin ), ఎజిథ్రోమైసిన్ ( Azithromycin ), క్లరిథ్రోమైసిన్ ( Clarithromycin ), లీవోఫ్లాక్ససిన్  ( Levofloxacin ), మోక్సీఫ్లాక్ససిన్ ( Moxifloxacin ), క్లిండామైసిన్ ( Clindamycin ) లలో ఒకదానిని ఎన్నుకొనవచ్చును.

    కుక్కకాట్లు, పిల్లికాట్లు వలన కణతాపము కలిగితే ఎమాక్ససిలిన్ / క్లావ్యులనేట్ ( Amoxicillin  / clavulanate ) ని వాడుతారు. పెనిసిలిన్ అసహనము ( sensitivity ) కలిగిన వారికి క్లిండామైసిన్ + సిప్రోఫ్లాక్ససిన్ ( Ciprofloxacin ) లేక మరో ఫ్లోరోక్వినలోన్ ( fluoroquinolone ) గాని, ట్రైమిథాప్రిమ్ / సల్ఫామిథాక్సజోల్ ( Trimethoprim / Sulfamethoxazole ) గాని వాడవచ్చును.

    స్టాఫిలోకోక్సై కణతాపము కలిగించునపుడు చీముపొక్కులు ( pastules ), చీముతిత్తులు ( abscesses ) ఏర్పడే అవకాశము హెచ్చు. చీముతిత్తులను శస్త్రచికిత్సతో కోసి, చీమును వెలువరించాలి. ఆక్సాసిల్లిన్ ( Oxacillin ), క్లాక్సాసిల్లిన్ ( Cloxacillin ), డైక్లాక్సాసిల్లిన్ ( Dicloxacillin ) వంటి పెనిసిలినేజ్ కు విచ్ఛిన్నము కాని పెనిసిలిన్ లను గాని, సెఫలెక్సిన్ ( Cephalexin ), సెఫడ్రాక్సిల్ ( Cefadroxil ) వంటి మొదటి తరము సెఫలోస్పోరిన్లను గాని వాడవచ్చును.
                 
    మిథిసిలిన్ కు లొంగని స్టాఫిలో కోక్సైలు ( Methicillin-Resistant Staphylococcus Aureus ) విరివిగా ఉండు సమాజములలోను, లేక పరిశోధన శాలలలో సూక్ష్మజీవుల పెంపకపు పరీక్షలలో  మిథిసెలిన్ కు లొంగని స్టాఫిలోకోక్సై ( MRSA ) పెరిగినపుడు, ట్రైమిథాప్రిమ్ / సల్ఫామిథాక్సజోల్ ( trimethoprim / slfaamethoxazole ), డాక్సీసైక్లిన్ ( doxycylnine ), క్లిండామైసిన్ ( Clindamycin ) లలో ఒక సూక్ష్మజీవి నాశకమును ఎంచుకోవాలి.
                  
    వ్యాధి తీవ్రత హెచ్చుగా ఉన్నపుడు సిరల ద్వారా వేంకోమైసిన్ ( Vacomycin ) గాని, లినిజోలిడ్ ( Linezolid ) గాని, డాప్టోమైసిన్  ( Daptomycin ) గాని వాడుతారు.


పదజాలము :

Abscesses = చీము తిత్తులు ( గ.న )
Antibiotics = సూక్ష్మజీవ నాశకములు ( గ.న )
Bacteria = సూక్ష్మాంగజీవులు , సూక్ష్మజీవులు 
Bacterial cultures = సూక్ష్మజీవుల పెంపకము 
Bullae = బొబ్బలు 
Cellulitis = కణ తాపము (గ.న )
Cell walls = కణ కుడ్యములు ( గ.న )
Cocci  = గోళ సూక్ష్మాంగజీవులు ( గ.న )
Delerium = మతిభ్రంశము 
Enzymes  = జీవోత్ప్రేరకములు ( గ.న )
Fungal infections = శిలీంధ్ర వ్యాధులు 
Hypotension = రక్తపీడన హీనత ( గ.న )
Induration = గట్టితనము 
Infection = సూక్ష్మజీవుల దాడి ( గ.న )
Leukocytes = తెల్లకణములు 
Phagocytes = భక్షక కణములు 
Peau d’ orange = నారంగ చర్మము ( గ.న )
Pustules = చీము పొక్కులు ( గ.న )
Rods = కోలలు 
Sepsis = సూక్ష్మజీవ విషమయ రక్తము ( గ.న )
Signs of inflammation = తాప లక్షణములు 
Subcutaneous tissue = చర్మాంతర కణజాలము ; అధశ్చర్మ కణజాలము ( గ.న )
Spirals  = సర్పిలములు 
Toxins = జీవ విషములు 
Ultrasonography = శ్రవణాతీత ధ్వని చిత్రీకరణము ( గ.న )
Vesicles = నీటి పొక్కులు 

( వైద్యవిషయములను నా శక్తిమేరకు తెలుగులో చెప్పుట నా వ్యాసముల లక్ష్యము. ఉపయుక్తము అనుకుంటే నిరభ్యంతరముగా పంచుకొనవచ్చును. )

25, నవంబర్ 2019, సోమవారం

తెలుగు లిపిలో ముద్రణ



                                                 తెలుగు లిపిలో ముద్రణ



                                                                            డాక్టరు. గన్నవరపు నరసింహమూర్తి .

        తెలుగు భాషను సరళీకృతము చేసుకోవాలనే వాదన తరతరాలుగా ఉంది. భాషకు లిపి, పదజాలము, వ్యాకరణము ఉండి వాటిపై వాడుక ,సాహిత్యము ఆధారపడుతాయి.
లిపికి అక్షరాలు కావాలి. తెలుగు లిపిలో 

అచ్చులు 

అ  ఆ  ఇ ఈ  ఉ  ఊ  ఋ  ౠ  ఌ  ౡ  ఎ  ఏ  ఐ  ఒ  ఓ  ఔ  అం  అః 

హల్లులు

క  ఖ  గ  ఘ  ఙ్  
చ  ఛ  జ  ఝ  ఞ
ట  ఠ  డ  ఢ  ణ   
త  థ  ద  ధ  న  
ప  ఫ  బ  భ  మ 
య  ర  ల  వ  స  శ  ష  హ  ళ  క్ష  ఱ

గుణింత చిహ్నాలు ;

ా   ి   ీ   ు   ూ  ృ   దీర్ఘ ృ     ె   ే   ై   ొ   ో   ౌ  ం   ః

పితౄణము వంటి పదముల ముద్రణకు దీర్ఘ ృ ను చేర్చుకోవాలి . నా ఐ పాడ్ లో ప్రస్తుతము దీర్ఘ ృ లేదు.

వీనిలో ఌ ౡ లో వాడుకలో లేక ఇప్పటికే తొలగించబడి పుస్తకాలలో భద్రాక్షరాలుగా ఉన్నాయి. 

ఇపుడు కొందఱు ఋ బదులు రు ని ఱ బదులు ర ను వాడుకుంటే రెండక్షరాలు తగ్గుతాయంటారు. 

 ౠ ౠ లు అచ్చులు.  ఱ ద్రావిడ భాషా పదాల ప్రత్యేకతను సూచిస్తుంది. ర , ఱ ఉచ్చారణలు వేఱు. 
అందుచే వాటిని తొలగించకపోవుటే మేలు.

( సంపూర్ణ అక్షరమాలను ఆడుతూ , పాడుతూ   నేర్చుకొనుటకు చిన్నతనములో నాకు నెల దినములు  కంటె తక్కువే  పట్టింది. మా పిల్లలకు వారాంతములలో నేర్పడానికి ఆరు వారములు పట్టింది. అందువలన అది శ్రమగా పరిగణించను. )

అక్షరాలు నిజంగా తగ్గించుకొందామనుకుంటే నా సూచనలు.

1). హల్లులకు గుణింతాల వలె ’ అ ‘ కు గుణింతపు సంజ్ఞలు

 ా ి ీ ు ూ ృ , దీర్ఘ ృ , ె ే ై ొ ో ౌ లను 

చేర్చుకుంటే   ఆ ఇ ఈ ఉ ఊ ఋ  ౠ ఎ ఏ ఐ ఒ ఓ ఔ   13 అక్షరాలు తగ్గుతాయి.


2) క  గ  జ  ట  త  లకు  ఛ   ఢ  ధ  ఫ  భ  ల వలె   వత్తులు గాని క్రింద చుక్కలు గాని తగిలించుకుంటే 

వత్తు అక్షరాలు  ఖ   ఘ   ఝ   ఠ   థ     లు 5 అక్షరాలు తగ్గిపోతాయి.


  పై సూచనల వలన 18 అక్షరములు తగ్గుతాయి.  కాని పాత అక్షరమాలలో మార్పులు చాలా మందికి 

ఆమోదయోగ్యము కాకపోవచ్చును. దంత్య చ ఛ జ  లు తొలగించుటే కొందఱికి కష్టముగా నున్నది.

ఱ శ లు తొలగించుట అందఱికీ  ఆమోదము కాదు.

ఆ  ఇ  ఈ  ఉ  ఊ  ఋ  ౠ  ఎ  ఏ  ఐ  ఒ ఓ ఔ   లను 

అా  అి  అీ  అు  అూ  అృ  అె  అే  అై  అొ  అో  అౌ లుగా  చదువుకొనుటకు అందఱూ ఇష్టపడక 

పోవచ్చును. 

కాని సాంకేతికాభివృద్ధి వలన పుస్తకాల ముద్రణ ఎలక్ట్రానిక్ గాను, గణన యంత్రముల ద్వారా జరుగుతుండడము వలన ముద్రణలోను , తప్పులు సవరించడములోను చాలా సౌకర్యాలు ఏర్పడినాయి. 

అక్షరాలు తగ్గించడములో నా సూచనలను ముద్రణ మీటలకే పరిమితము చేసుకొని ముద్రించిన లిపిలో మార్పు లేకుండా చేసుకోవచ్చును.

 అ కు గుణింతపు సంజ్ఞలు

 ా     ి     ీ     ు     ూ,   ృ,    దీర్ఘ ృ ,   ె     ే     ై     ొ     ో     ౌ  లను  చేర్చి

ఆ   ఇ   ఈ   ఉ  ఊ   ఋ    ౠ   ఎ   ఏ   ఐ   ఒ   ఓ   ఔ  లు ముద్రణ జరుగునట్లు సాంకేతిక మార్పులు చేసుకుంటే  

ముద్రణ లిపి మారకుండానే 13  మీటల తావులు ( స్థలాలు ) కలసివస్తాయి.

వత్తు సంజ్ఞకు (హ్)    మార్పు మీట-  ( modifier key  ) సమకూర్చుకొని,    క   గ   చ  జ  ట  డ  త  ద  ప  బ  అక్షరములకు ( హ్) మార్పు మీటను జతపఱచుకొని  ఖ  ఘ  ఛ  ఝ  ఠ  ఢ  థ  ధ  ఫ  భ  లు ముద్రణ అయే సౌకర్యమును సమకూర్చుకుంటే (హ్) మార్పు మీట పోను  9  మీటల తావులు  ( spaces ) కలసి వస్తాయి.

ఇప్పుడు గణనయంత్రాలలో ద్విత్వాక్షరాలను, సంయుక్తాక్షరాలను హల్లుకు పొల్లు మీట    ్   ను జతపఱచుకొని ఆపై క్రింద వ్రాయవలసిన అక్షరమును చేర్చుతున్నాము. గణనయంత్రాలలో సంయుక్తాక్షరముల చిహ్నాలకు  మీటలు లేవు. ఖ ఘ ఛ ఝ థ ధ ఫ భ మ అక్షరాలకు కూడా అటువంటి సౌఖ్యమును ఏర్పఱచుకోవచ్చును.

న  మీటకు మార్పు మీటను ( modifier key ) జత పఱచుకొని   ణ  ను 

ర  మీటకు మార్పు మీట జతపఱచుకొని     ఱ   ను  , 

ల  మీటకు  మార్పు మీట జతపఱచి   ళ   ను 

స  మీటకు మార్పు మీట జతపఱచి  ష   ను  ముద్రించుకుంటే  మరో  4  మీటల తావులు కలసి వస్తాయి.

ం  కు మార్పు మీట కలిపి  ః  ను ముద్రించుకుంటే  మరో మీట తగ్గుతుంది.

పై సూచనల వలన తెలుగులిపి ముద్రణలో  27  మీటల తావులు ( spaces ) తగ్గించుకుంటూనే
ముద్రించిన లిపిని యథాతథముగా ఉంచుకొనే అవకాశ మున్నది.


హిందీ లిపిలో అ గుణింతముతో అచ్చులన్నీ వ్రాసుకొనే వెసులుబాటు కల్పించుకుంటే

अ।   आ   अि ( इ )   अी   ( ई )   अु ( उ )   अू ( ऊ)    अृ ( ऋ )   अे (ए )  अै  ( ऐ )   अो   औ

అచ్చులలో 7 మీటల తావులు కలసివస్తాయి.

మార్పు అక్షర మీట ( ह्) జతపఱచి    क  ग  च  ज  ट  ड  त  द  प  ब   स   न  లను

                                          ख  घ  छ  झ  ठ  ढ  थ  ध  फ  भ  श  ण  లుగా  ముద్రించుకొనే 

వెసులుబాటు కల్పించుకుంటే  మార్పు మీట పోతే 11 మీటల తావులు మిగులుతాయి. 

क + ष। = क्ष  చేసుకుంటే మరో మీట మిగులుతుంది

మొత్తము 19 మీటల తావులను మిగుల్చుకొనవచ్చును.

  కన్నడభాషలో తెలుగు సూచనలనే అనుసరించు కొనవచ్చును. మిగిలిన భారతీయ భాషల లిపులలో కూడా యీ సూచనలను అనుసరించుకొని ముద్రణ మీటలను తగ్గించుకొనవచ్చును.

కన్నడ తెలుగు లిపులను కలుపుకొని రెండుభాషలకు సామాన్యలిపిని సమకూర్చుకొనాలనే ఆలోచన తరతరాలుగా ఉన్నది

 భారతీయ భాషలన్నిటికీ దేవనాగరలిపిని వాడుకుంటే దేశమంతటా ఒకే లిపి ఉంటుంది. కాని యీ సూచన దక్షిణరాష్ట్ర ప్రజలకు , ఆయా భాషాభిమానులకు ఆమోదయోగ్యము కాకపోవచ్చును. అలా అయే పక్షములో తరతరాల క్రితమే భారతీయభాష లన్నిటికీ  ఒకే ఒక లిపి ఉండి ఉండేది. సాంకేతికాభివృద్ధి వలన లిప్యంతరి వంటి ఉపయుక్తములు అందుబాటులో ఉండడము వలన లిపులను వేఱు భాషలలోనికి మార్చుకొనుట , అనువాదములు చేసుకొనుట సులభతరము అయ్యాయి.

  తెలుగుభాషకు రోమన్ లిపిని కొందఱు పెద్దలు సూచించారు. శ్రీ శ్రీ కూడా సూచించారు. నా ఉద్దేశములో అది అనువు కాదు. ట ఠ త థ డ ఢ ద ధ ప ఫ వంటి అక్షరాలకు ఇబ్బంది. తెంగ్లీషు చదవడానికి చాలా యిబ్బందిగా ఉంటుంది. దీర్ఘాక్షరాలు , హ్రస్వాక్షరాలు గుర్తించడములో చాలామందికి  యిబ్బంది ఉంది.
పదజాలము :

       ఏ భాషైనా మార్పులు చెందుతూ కొత్త పదాలు చేరుతాయి. మాండలిక వైవిధ్యము వలన చాలా పదాలు ఉంటాయి. పాత సాహిత్యములోనున్న పదాలు అంత త్వరగా పోవు. పోవలసిన అవసరము లేదు. నిత్యము వాడని పదాలకు నిఘంటువుల సాయము సాంకేతిక అభివృద్ధి వలన సులువుగా లభ్యమయింది.

కఠినపదాలు కఠినసాహిత్యములు ఎవరి పైనా ఎవరూ బలవంతముగా రుద్దలేరు. ఇష్టపడిన వారే చదువుకుంటారు.
మాండలికాలు అన్యభాషాపదాలు కూడా అంతే. పదజాలమును ఎవరూ నియంత్రించ లేరు.

వ్యాకరణము :

    వ్యావహారిక భాషకైనా వ్రాత భాషకు కనీసపు వ్యాకరణము అవసరమే. కర్త , కర్మ , క్రియలు, లింగ వచన, కాల , భేదములు , పదాలను సరిగ్గా వ్రాయడము, రాని సంధులను చేర్చకపోవడము వంటి కనీసపు నియమాలను పాటించాలి.

  కాని శిష్టవ్యావహారికపు భాషలో సంధులు వాడకపోవడము మంచిది. సంధులు వాడితే తెలియని పదములకు నిఘంటువులలో అర్థాలు చూసుకోవడము కష్టము.

మఱి గ్రాంథిక భాష , ఛందోబద్ధకవిత్వము ఉండకూడదనే అభిప్రాయము కూడదు. ఏ భాషైనా వేఱు వేఱు అంతస్థులలో ఉంటుంది. ఆంగ్లభాషా నైపుణ్యము కూడా అందఱికీ ఒకేలా ఉండదు. నాకు తెలియని పదాలెవరైనా వాడుతే కావాలంటే నిఘంటువు చూసుకొంటా. లేకపోతే నా కెందుకులే అని పట్టించుకోను. మాండలికాలు , జానపదాలు వలె భాషకు వైవిధ్యముండుట తప్పు కాదు. భాషను నియంత్రించే హక్కు ఎవఱికీ లేదు. కుదఱదు

గ్రాంథికభాషపై అభిలాష ఉన్నవారికి సంధులు, సమాసాల పరిజ్ఞానము అవసరమే, కాని అభిలాష ఉన్నవారు నేర్చుకోవచ్చును. పాఠశాలలలో కొంత పరిచయము చేస్తే సరిపోతుంది

23, నవంబర్ 2019, శనివారం

సూక్ష్మజీవులు కలిగించు కొన్ని చర్మవ్యాధులు ( Some Bacterial skin diseases )

( తెలుగుతల్లి కెనడా వారి సౌజన్యముతో )

                 సూక్ష్మజీవులు కలిగించు కొన్ని చర్మవ్యాధులు

                                ( Some Bacterial Skin diseases )


                                                                         డాక్టరు . గన్నవరపు నరసింహమూర్తి. 


    మనకు  కొన్ని వ్యాధులు యితర జీవరాశుల వలన కలుగుతాయి. వీనిలో సూక్ష్మాంగ జీవులు
( bacteria ) శరీరముపై దాడిచేసి కొన్ని వ్యాధులకు కారణము అవుతాయి. సూక్ష్మజీవులు ఏకకణ జీవులు. వీటికి కణ కవచము ( cell wall ), కణ వేష్టనము ( cell membrane ) ఉన్నా, పొరలలో అమరిన న్యూక్లియస్లు, మైటోఖాండ్రియాలు ఉండవు. సూక్ష్మజీవులను గ్రామ్స్ వర్ణకము ( Gram’s stain ) చేర్చి సూక్ష్మదర్శిని క్రింద చూసి అవి గ్రహించు వర్ణకముల బట్టి గ్రామ్ పోజిటివ్, గ్రామ్ నెగెటివ్ సూక్ష్మజీవులుగా విభజిస్తారు. గ్రామ్ పోజిటివ్ సూక్ష్మజీవులు ఊదా రంగులో ఉంటాయి. గ్రామ్ నెగెటివ్ సూక్ష్మజీవులు గులాబి రంగులో ఉంటాయి. ఆకారమును బట్టి వీనిని గోళములు ( cocci ), కోలలు ( rods ), సర్పిలములుగా ( spirals ) వర్ణిస్తారు. చాలా సూక్ష్మజీవులు మన శరీరముపైన, శరీరము లోపల హాని కలిగించకుండా జీవిస్తున్నా, కొన్ని  అవకాశము చిక్కినపుడు శరీర అవయవములు, కణజాలముల లోనికి ప్రవేశించి వ్యాధులు కలిగిస్తాయి. కొన్ని సూక్ష్మజీవులు కలుషిత ఆహారము, కలుషిత పానీయములు, లేక కలుషిత వాయువు ద్వారా శరీరములోనికి చొచ్చుకొని వ్యాధులకు కారణము అవుతాయి.

    గ్రామ్ పోజిటివ్ గోళ సూక్ష్మజీవులలో ష్టాఫిలోకోక్సై ( staphylococci ) గుంపులుగా రెండు, నాలుగు లేక అధిక సంఖ్యలో గుమికూడి సూక్ష్మదర్శిని క్రింద ద్రాక్ష గుత్తుల వలె కనిపిస్తాయి. ఇవి విరివిగా చర్మముపైన, శ్వాస పథములోను నివసిస్తాయి.

    ష్ట్రెప్టోకోక్సై కూడా గోళాకారపు గ్రామ్ పోజిటివ్ సూక్ష్మజీవులు. ఇవి వరుసలలో గొలుసుల వలె ఉంటాయి. కొన్ని జాతుల ష్ట్రెప్టోకోక్సై చర్మముపైన, శ్వాస పథములోన, ప్రేవులలోన హాని కలిగించక ఉంటాయి. కొన్ని అవకాశము చిక్కినపుడు వ్యాధులకు కారణము అవుతాయి. శరీర కణజాలముపై ఇవి దాడి చేసినపుడు వీటి నుంచి పుట్టే  జీవ విషములు ( toxins ) వ్యాధులను కలుగజేస్తాయి.

    చర్మము, చర్మాంతర కణజాలములలో ( subcutaneous tissue ) సూక్ష్మజీవులు కలిగించు కొన్ని సామాన్య వ్యాధుల గురించి చెప్పుకుందాము.


అంటుపెచ్చులు ( Impetigo ) : కోపవ్రణములు ( Ecthyma ) 



   ష్టాఫిలోకోక్సై వలన కాని ష్ట్రెప్టోకోక్సై వలన కాని ఈ చర్మవ్యాధులు కలుగుతాయి. ఇవి చర్మము మీద వ్యాపించే వ్యాధులు.


 అంటుపెచ్చులు ( Impetigo ) 




    ఈ వ్యాధిలో చర్మము మీద  నీటి పొక్కులు ( vesicles ), చీము పొక్కులు ( pustules ) ఏర్పడుతాయి.  ఇవి చిట్లినపుడు చర్మముపై తేనె రంగులో పెచ్చులు ఏర్పడుతాయి. కొందఱిలో నీటి పొక్కులు పెద్దవయి బొబ్బలు ( bullae ) ఏర్పడుతాయి, బొబ్బలు పగిలినపుడు తేనెరంగులో పెచ్చుకడుతుంది.

 కోప వ్రణములు ( Ecthyma ) 

    ఈ వ్యాధిలో చిన్న చిన్న  చీము కారే పుళ్ళు బాహ్యచర్మములో  ఏర్పడుతాయి. వాటిపై నల్లని పెచ్చులు ఏర్పడి,  చుట్టూ ఎఱుపు కట్టి ఉంటాయి. వీటి వలన నొప్పి, దుఱద, ఇబ్బంది కలుగుతాయి. కారిన రసి వలన వ్యాధి పరిసర ప్రాంతములకు, ఇతర ప్రాంతములకు వ్యాప్తి చెందుతుంది. ఇతరులకు కూడా ఇవి అంటు వ్యాధులుగా వ్యాప్తి చెందగలవు.


      ఈ వ్యాధులు ఎవరికైనా సోకవచ్చును. శరీర శుభ్రత తక్కువగా ఉన్నవారిలోను, ముక్కు , నాసికా కుహరములు ( para nasal sinuses ), శ్వాస పథములలో ఈ సూక్ష్మజీవులను దీర్ఘకాలము వహించే వారిలోను ( దీర్ఘకాల వాహకులు; chronic carriers ) వీటిని ఎక్కువగా చూస్తాము. పిల్లలలో ఒకరి నుంచి మరిఒకరికి ఈ వ్యాధులు వ్యాపించగలవు.



    అనుభవజ్ఞులైన  వైద్యులు వీటిని చూచి వ్యాధి నిర్ణయము చేయగలరు. 20 శాతము మందిలో మిథిసిలిన్ ను ప్రతిఘటించే ష్టాఫిలోకోక్సై  ( Methicillin Resistant Staphylococcus Aureus ) ఈ వ్యాధులను కలిగిస్తాయి. సామాన్య చికిత్సలకు లొంగని ఎడల రసి, చీములతో  సూక్షజీవుల పెంపకము ( culture ) ఔషధ నిర్ణయ ( sensitivity to antibiotics ) పరీక్షలు సలిపి తగిన  ఔషధములను ఉపయోగించి చికిత్సలు  చేయవలెను.

చికిత్సలు 

    అంటు పెచ్చుల వ్యాధి ( Impetigo  ), కోపవ్రణముల ( Ecthyma ) వ్యాధి  కలవారు ఆ యా భాగముల  చర్మమును గోరువెచ్చని మంచినీటితోను, సబ్బుతోను శుభ్రపఱచి సూక్ష్మజీవ నాశక లేపనములను దినమునకు మూడు, నాలుగు పర్యాయములు పూతగా పూయాలి.

    మ్యుపిరోసిన్ ( Mupirocin ), ఒజినాక్ససిన్ ( Ozenoxacin ), ఫ్యుసిడిక్ ఏసిడ్ ( fusidic acid ) లేపనములు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఎక్కువగా మ్యుపిరోసిన్ లేపనము  వాడుతారు.

    వ్యాధులు విస్తృతముగా వ్యాపించి ఉన్నపుడు, తీవ్రముగా ఉన్నపుడు నోటి ద్వారా సూక్ష్మజీవ నాశకములను ( antibiotics ) వాడవలసి ఉంటుంది.

    పెనిసిలిన్ ( Penicillin  ) కనుగొనబడిన కొత్తలో చాలా సూక్ష్మజీవులు, స్టాఫిలోకోక్సైలు పెనిసిలిన్ కు లొంగేవి. పెనిసిలిన్ సూక్ష్మజీవుల కణములు విభజన పొందునపుడు కణకుడ్యముల నిర్మాణమునకు అంతరాయము కలిగిస్తాయి. అందువలన సూక్ష్మజీవులు వృద్ధి చెందజాలవు. శరీర రక్షణ వ్యవస్థచే ఉన్న సూక్ష్మజీవులు కబళించబడుతాయి. 

    కొద్ది సంవత్సరములలో పెనిసిలినేజ్ ( Penicillinase ) అనే రసాయనమును ఉత్పత్తి చేసి, పెనిసిలిన్ లోని బీటా లాక్టమ్ చక్రమును ధ్వంసము చేసే, పెనిసిలిన్ కు లొంగని  ష్టాఫిలోకోక్సైలు  విరివిగా వ్యాప్తి చెందాయి. వాటికి విరుగుడుగా శాస్త్రజ్ఞులు పెనిసిలినేజ్ కు ( Penicillinase  / beta lactamase ) విచ్ఛిన్నము కాని పెనిసిలిన్లను  ( penicillinase resistant Penicillins  ) కనుగొన్నారు. వీటిలో మిథిసిలిన్ ( methicillin ) మొదటిది. ఆక్సాసిల్లిన్ ( Oxacillin ), క్లాక్సాసిల్లిన్ ( Cloxacillin ), డైక్లాక్సాసిల్లిన్ లు ( dicloxacillin ) ఈ కోవకు చెందినవి.
         
    కొన్నేళ్ళకు మిథిసిల్లిన్ కు లొంగని ష్టాఫిలోకోక్సై ( Methicillin-Resistant Staphylococcus Aureus  - MRSA ) వృద్ధి పొందాయి. వీటిలో సూక్ష్మ జీవుల కణకుడ్యముల నిర్మాణమునకు తోడ్పడు  ట్రాన్స్ పెప్టైడేజులపై ( meca అనే జన్యువుల వలన ) బీటాలాక్టమ్ ల ప్రభావము ఉండదు. అందువలన బీటాలాక్టమ్ ఏంటిబయాటిక్స్ ల సమక్షములో కూడ MRSA  కణవిభజన జరిగి వృద్ధి  పొందుతాయి. వీటిని ఎదుర్కొనుటకు యితర సూక్ష్మజీవ నాశకములను వాడుతారు.

    సాధారణముగా అంటుపెచ్చుల వ్యాధికి ( Impetigo ), కోప వ్రణములకు ( Ecthyma )  సెఫలెక్సిన్ ( cephalexin ), సెఫడ్రోక్సిల్ ( cefadroxil ), డాక్సీసైక్లిన్ ( Doxycycline ), ఎరిథ్రోమైసిన్ ( erythromycin ), క్లిండామైసిన్ ( Clindamycin ), ట్రైమిథోప్రిమ్ / సల్ఫామిథాక్సజోల్  ( Trimethoprim / Sulfamethoxazole ) వంటి ఔషధములలో ఒకదానిని  ఎంపిక చేసుకొని వాడుతారు.

    మిథిసెలిన్ ను ప్రతిఘటించు ష్టాఫిలోకోక్సైలు ( Methicillin  Resistant Staphylococcus Aureus MRSA ) వ్యాధి కారకములైనచో  డాక్సీసైక్లిన్ కాని,  క్లిండామైసిన్  కాని, ట్రైమిథాప్రిమ్ / సల్ఫామిథాక్సజోల్ కాని ఎంచుకొవాలి. వ్యాధిగ్రస్థుల అసహనములు ( allergies ) కూడా పరిగణన లోనికి తీసుకోవాలి.

    ష్ట్రెప్టోకోక్సై చాలా సూక్ష్మజీవ నాశకములకు లొంగుతాయి.

    చికిత్స చేయనిచో ఈ వ్యాధుల తీవ్రత పెరిగి, రసిగ్రంధులకు ( lymph nodes ) వ్యాధి వ్యాపించవచ్చు. చర్మపు దిగువ కణజాలమునకు సూక్ష్మజీవులు వ్యాపించి కణజాల తాపమునకు ( cellulitis ), చీము తిత్తులకు ( abscesses) దారితీయవచ్చును.
        
    చిన్నపిల్లలలో కొన్ని  ష్రెప్టోకోక్సైల వలన [ nephritogenic strains of group A Strptococci ( types 49, 55, 57, 59)] చర్మవ్యాధులు కలిగితే, వాటి వలన మూత్రాంగముల కేశనాళికా గుచ్ఛములలో తాపము ( post streptococcal glomerulonephritis ) కలిగే అవకాశము ఉంది.

    అసహనము వలన చర్మతాపము ( atopic dermatitis ) కలిగిన వారికి కార్టికోష్టీరాయిడ్ లేపనములతోను ( corticosteroid creams ), శుష్క చర్మవ్యాధి ( Xerosis ) బాధితులకు  ఆర్ద్ర ఔషధములతోను ( moisturizers ) చికిత్సలు చేసి చర్మపు సమగ్రతను ( skin integrity ) పరిరక్షించాలి.


సెగగడ్డ ( Boil ; Furuncle ) : రాచకురుపు ( Carbuncle )


    ష్టాఫిలోకోక్సై ( staphylococci ) వెండ్రుకల మూలములలో ( రోమకూపములలో hair follicles ) వృద్ధి చెంది కణ ధ్వంసము, తాపము కలిగించుట వలన సెగగడ్డలు ( furuncles ) కలుగుతాయి. ఇవి తొలుత ఎఱ్ఱని గడ్డలుగా పొడచూపి పిదప చీము తిత్తులుగా ( abscesses ) మారుతాయి. ఇవి చర్మములో ఎచ్చటైనా రావచ్చును కాని సాధారణముగా ముఖము, మెడ, పిరుదులు, రొమ్ములు పైన కలుగుతాయి. సెగగడ్డలు పెరుగుతున్న కొలది నొప్పి, సలుపు పెరుగుతాయి. ఇవి పగిలినపుడు చీము, రక్తము స్రవిస్తాయి.

    సెగగడ్డలు గుంపులుగా ఒకచోట ఏర్పడి, తాప ప్రక్రియ ( inflammation ) చర్మమునకు, చర్మాంతర కణజాలమునకు ( subcutaneous tissue ) వ్యాపించి అచట చీము తిత్తులు ( abscesses ) ఏర్పడుట వలన రాచకురుపులు ( Carbuncles ) ఏర్పడుతాయి. రాచకురుపులులో వ్యాధి తీవ్రత హెచ్చుగా ఉంటుంది. వీరిలో నొప్పి , వాపులతో పాటు, జ్వరము, నీరసము కూడా కలుగుతాయి. రాచకురుపులు పైమెడ వెనుక భాగములో ( nape of the neck ) ఎక్కువగా చూస్తాము. రాచకురుపులు కలిగిన వారు మధుమేహ వ్యాధిగ్రస్థులైనచో మధుమేహ తీవ్రత కూడా పెరుగుతుంది.



    సెగగడ్డలు పిల్లలు, యువకులలో కలిగినా, ఎక్కువగా శరీర రక్షణ వ్యవస్థ సన్నగిల్లిన వారిలోను, వృద్ధులలోను, స్థూలకాయులలోను, తెల్లకణముల వ్యాధులు కలవారిలోను, మధుమేహ వ్యాధిగ్రస్థులలోను, దీర్ఘకాలముగా చర్మము, నాసికా పుటములలో ష్టాఫిలోకోక్సై స్థిరవాసము ఏర్పఱుచుకొన్న  వారిలోను ( colonization ) కలుగుతాయి. వేసవిలో చెమట ఎక్కువైనపుడు, రోమ కూపములు పూడుకొన్నపుడు సెగగడ్డలు ఎక్కువగా చూస్తాము.

    రాచకురుపులు శరీర రక్షణవ్యవస్థ సన్నగిల్లిన వారిలోను, మధుమేహ వ్యాధిగ్రస్థులలోను ఎక్కువగా పొడచూపుతాయి.

     సెగగడ్డలను సామాన్య ప్రజలు కూడా చూచి పోల్చగలరు. చూచి, పరీక్షించుట వలన రాచకురుపులను వైద్యులు కనిపెట్టగలరు. చీమును సూక్ష్మజీవుల పెంపకము, ఔషధ నిర్ణయ పరీక్షలకు ( culture and sensitivity ) గ్రహించాలి.

చికిత్స 

       సెగగడ్డలను శుభ్రపఱచి కాపడము పెడితే కొంత ఉపశమనము కలుగుతుంది. చీముతిత్తులను  శస్త్రచికిత్సతో కోసి చీమును తొలగించాలి.
    
    రాచకురుపులు కలవారిలో  చీముతిత్తులను ( abscesses  ) శస్త్రచికిత్సతో కోసి చీమును తొలగించాలి. వ్యాధి తగ్గక మునుపు గాయము పూడిపోకుండా ఉండుటకై చీముతిత్తుల గాయములలో జీవరహితపు ( sterile )  గాజుపట్టీ ( gauze ribbon ) ఇమిడ్చి కట్లు కట్టాలి. చీము గాయములు లోనుంచి మానాలి. పుండు మానేవఱకు ప్రతిదినము గాయమును శుభ్రపఱచి కట్టు మార్చాలి.

    5 మి.మీ పరిమాణము కంటె తక్కువ పరిమాణపు సెగగడ్డలకు ఔషధముల అవసరము ఉండదు. సెగగడ్డల పరిమాణము 5 మి.మీ కంటె హెచ్చుగా ఉన్నవారికి, దేహ రక్షణ వ్యవస్థ లోపములు ( compromised immune system ) ఉన్నవారికి, కణజాల తాపము ( cellulitis ) వ్యాపించి ఉన్నవారికి, రాచకురుపులకు సూక్ష్మజీవ నాశకములు ( antibiotics ) అవసరము. మిథిసిలిన్ ను ప్రతిఘటించు  ష్టాఫిలోకోకస్ ఆరియస్ కు ( Methicillin Resistant Staphylococcus Aureus -MRSA ) తగిన ఔషధములు వాడుట మంచిది .

    ట్రైమిథోప్రిమ్ / సల్ఫామిథోక్సజోల్ ( Trimethoprim / Sulfamethoxazole ), క్లిండామైసిన్ ( Clindamycin ), డాక్సీసైక్లిన్ ( Doxycycline ), లినిజోలిడ్ ( Linezolid ) మందులు నోటి ద్వారా ఇచ్చుటకు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

    సిరల ద్వారా ఇచ్చుటకు  డాక్సీసైక్లిన్ ( Doxycycline ), క్లిండామైసిన్ ( Clindamycin ), వేంకోమైసిన్ ( Vancomycin  ), లినిజోలిడ్ ( Linezolid ), డాప్టోమైసిన్ ( Daptomycin ), టెలవాన్సిన్ ( Telavancin ) మందులు లభ్యము. వ్యాధి తీవ్రముగా ఉన్నపుడు, కణజాల తాపము ( cellulitis ) విస్తృతముగా ఉన్నపుడు, జ్వరము ఉన్నవారికి  యీ మందులు సిరల ద్వారా వాడుట మేలు.

    మఱల, మఱల సెగగడ్డలు వచ్చేవారు క్లోర్ హెక్సిడిల్ సబ్బులు వాడి చర్మము శుభ్రపఱచుకోవాలి. రెండు ముక్కు పుటములలో మ్యుపిరోసిన్ ( mupirocin ) లేపనమును దినమునకు రెండు మూడు పర్యాయములు అద్దుకొవాలి. అలా చేయుట వలన ముక్కు పుటములలో వసించు సూక్ష్మజీవులు నిర్మూలించబడతాయి.  ఒకటి, రెండు నెలలు సూక్ష్మజీవ నాశక ఔషధములను వాడవలసిన అవసరము రావచ్చును.

    మధుమేహము, స్థూలకాయము వంటి రుగ్మతలను కూడా అదుపులో పెట్టుకోవాలి.


పదజాలము :

Antibiotics = సూక్ష్మజీవ నాశకములు 
Atopic dermatitis =  అసహన చర్మతాపము 
Bacteria  = సూక్ష్మాంగజీవులు
Bullae = బొబ్బలు 
Carbuncle = రాచకురుపు
Cell membrane = కణ వేష్టనము ( గ.న ) ; కణ పటలము
Cell wall = కణ కవచము 
Chronic carriers = దీర్ఘకాల వాహకులు ( గ.న )
Ecthyma  = కోప వ్రణములు ( గ.న )
Furuncle = సెగగడ్డ
Glomerulonephritis = కేశనాళికాగుచ్ఛ ( మూత్రాంగ ) తాపము ( గ.న )
Hair follicles = రోమ కూపములు
Impetigo = అంటు పెచ్చులు ( గ.న )
Moisturizers = ఆర్ద్ర ఔషధములు ( గ.న )
Para nasal sinuses = నాసికా కుహరములు ( గ.న )
Pustules = చీము పొక్కులు ( గ.న )
Subcutaneous tissue = చర్మాంతర కణజాలము ; అధః చర్మకణజాలము ( గ.న )
Vesicles = నీటి పొక్కులు 
Xerosis = శుష్క వ్యాధి ( గ.న ) 

( వైద్యవిషయములు తెలుగులో నా శక్తిమేరకు చెప్పుట నా వ్యాసముల లక్ష్యము. ఉపయుక్తము అనుకుంటే నా వ్యాసములను నిరభ్యంతరముగా పంచుకొనవచ్చును. )

16, అక్టోబర్ 2019, బుధవారం

అసహన నాసికాతాపము ( Allergic Rhinitis

( తెలుగుతల్లి కెనడా వారి సౌజన్యముతో  )

                         అసహన నాసికా తాపము

                             ( Allergic Rhinitis )

                                         

                               డాక్టరు. గన్నవరపు నరసింహమూర్తి                                                                                  .





                                     ముక్కుతోడ మున్ను మూర్కొన్న నవపుష్ప                                 
                                     రజము మిక్కుటముగ  రట్టు సేసె ;
                                     వచ్చుననగ రాదు, వారింపగాఁ బోదు,
                                     తుమ్ము ;  దాని సొమ్ము వమ్ము గాను !

      ( మూర్కొను = వాసన చూచు ; రజము = పుప్పొడి ; రట్టు = అలజడి , చికాకు ; వమ్ము = వ్యర్థము )

        వివిధ పదార్థముల వలన  అసహనములు ( allergies ) కలిగి  ముక్కులో తాపము కొన్ని ఋతువులలో కాని లేక సంవత్సరము పొడవునా కాని కలుగవచ్చును.


ఋతు అసహనములు ( Seasonal allergies ) 


    పూల పుప్పొడులు ( pollen ), శిలీంధ్రబీజములు ( fungal spores ), గాలిద్వారా ముక్కులోనికి ప్రవేశించినపుడు  వాటికి అసహనము ( allergy ) కల వారిలో తాప లక్షణములు కలుగుతాయి. కీటకములద్వారా పరాగసంపర్కము జరిగే పూల పుప్పొడుల పరిమాణము హెచ్చుగా ఉండుటచే అవి త్వరగా నేలపైకి రాలిపోతాయి. గాలిచే పరాగసంపర్కము చెందే  పూల పుప్పొడులు తేలికగా ఉండి గాలితో ఎగురుకొని ముక్కులోనికి శ్వాసపథము లోనికి చొచ్చుకొనగలుగుతాయి. మొక్కలు, చెట్లు, పుష్పించు కాలము బట్టి ఆ యా అసహనములు ( allergies ), వాటి వలన నాసికా తాపములు ( rhinitis ) కలుగుతాయి.


వార్షిక అసహనములు  ( perennial allergies ) 


    ధూళి క్రిములు ( dust mites ), పెంపుడు జంతువుల శిథిల కణములు ( animal dander ), ఇళ్ళలో వసించు బొద్దింకలు, యితర కీటకముల విసర్జనలు, ఇళ్ళలో ఉండే శిలీంధ్రముల వలన సంవత్సర మంతా అసహనములు కలిగి నాసికా తాపము ( rhinitis ) కలుగవచ్చును.


వ్యాధి విధానము ( Pathogenesis ) 


    నాసికా తాపము కలిగించే పరాగములు ( pollen ), ధూళిక్రిముల వంటి తాప జనకములు ప్రతిజనకములుగ ( antigens ) శరీరము లోనికి ప్రవేశించి శరీర రక్షణ వ్యవస్థను ప్రేరేపించి ప్రతిరక్షకములు ( antibodies ) ఇమ్యునోగ్లాబ్యులిన్- ఇ  (Immunoglobulin- E ) ల ఉత్పత్తికి  కారణము అవుతాయి.

    ఈ ఇమ్యునోగ్లాబ్యులిన్ - ఇ ముక్కు శ్లేష్మపు పొరలోను ( mucosa ) శ్వాసపథ శ్లేష్మపు పొరలోను ఉండే స్తంభ కణములతో ( mast cells ) సంధానమవుతాయి. ప్రతిజనకములు ( antigens ) మఱల ముక్కు, శ్వాసపథముల లోనికి ప్రవేశించినపుడు  అవి శ్లేష్మపు పొరలోనికి చొచ్చుకొని అచ్చటి స్తంభ కణములకు అంటుకొని ఉన్న ఇమ్యునోగ్లోబ్యులిన్ - ఇ ( immunoglobulin - E ) ప్రతిరక్షకములతో  కూడుకొని స్తంభకణముల నుంచి హిష్టమిన్ ( histamine  ), లూకోట్రయీన్స్ ( leukotrienes ),  ప్రోష్టాగ్లాండిన్స్ ( prostaglandins ), కైనిన్స్ ( Kinins ) వంటి తాపము కలిగించే రసాయనముల విడుదలకు కారణము అవుతాయి. వాటివలన రక్తనాళములు వ్యాకోచము చెందుతాయి. కేశరక్తనాళికలలో పారగమ్యత ( capillary permeability ) పెరుగుతుంది. శ్లేష్మపుపొర పొంగుతుంది. శ్లేష్మము ( mucous )  అధికముగా ఉత్పత్తి అవుతుంది. ఆమ్లాకర్షణ కణములు ( eosinophils ), క్షారాకర్షణ కణములు ( basophils ), తటస్థ కణములు ( neutrophils ), ఏకకణములు ( monocytes ) కూడా శ్లేష్మపు పొరలోనికి రసాయన ఆకర్షణ ( chemotaxis ) వలన కూడి తాప ప్రక్రియకు దోహదపడుతాయి. తాపము వలన ముక్కులో దురద, తుమ్ములు, ముక్కు నీరుకారుట కలుగుతాయి.


వ్యాధి లక్షణములు 


    అసహనములు గల వారు అసహనము కల పదార్థముల బారి పడినపుడు వారికి అసహన నాసికా తాప ( allergic rhinitis ) లక్షణములు  కలుగుతాయి. ముక్కు దిబ్బడ కట్టుట, ముక్కు నుంచి నీరు కారుట ( rhinorrhoea ), ముక్కులోను గొంతులోను అంగుటిలోను దురద, తఱచు తుమ్ములు కలుగుతాయి. ముక్కులోని స్రావకములు గొంతులోనికి దిగుటచే దగ్గు, కఫము, గొంతు బొంగురు పోవుట కూడా కలుగవచ్చును. నాసికా కుహరముల ( Paranasal sinuses ) పైన నొప్పి, తలనొప్పి  కలుగవచ్చును. కనుఱెప్పల లోపొరలలో ( conjunctiva ) దురద , కళ్ళు నీరుకారుట కూడా కలుగవచ్చును.

    వైద్యులు పరీక్షించినపుడు ముక్కులో తేమ, నీటిని పోలిన స్రావకములు, ముక్కు శ్లేష్మపు పొరలో( mucosa ) వాపు, కనిపిస్తాయి. వివర్ణమై  శ్లేష్మపుపొర లేత గులాబి రంగులో ఉంటుంది . ముక్కు వెలుపలి గోడలపై ఉండు నాసికా శుక్తులలో ( nasal turbinates ) వాపు కనిపిస్తుంది. గొంతు కూడా లేతగులాబి వర్ణములో ఉంటుంది. గొంతులో కూడా తేమ, ముక్కు నుంచి వెనుకకు కారు స్రావకములు కనిపించవచ్చును. దీర్ఘకాల అసహన నాసికా తాపములు గలవారిలో క్రింద కనుఱెప్ప చర్మములో కనుగుంటల సమీపములో   నలుపుదనము కలుగవచ్చును.
ముక్కుదిబ్బడ ఎక్కువగా ఉన్న వారు నోటితో గాలి పీల్చుకొనుట చూస్తాము. దుఱద ఉండుట వలన ముక్కును పిల్లలు తఱచు అరచేతితో పాముకొంటుంటారు. దీనిని allergic salute గా వర్ణిస్తారు.

వ్యాధి నిర్ణయము 


    ఋతు అసహనములు ( seasonal allergies ) నిర్ణీత ఋతువులలో చెట్లు, మొక్కలు, గడ్డి పుష్పించునపుడు కలుగుతాయి. ముక్కులో దుఱద, ఎక్కువగా తుమ్ములు, కళ్ళలో దుఱద, కళ్ళు నీరు కారుట వంటి లక్షణములు, ముక్కు నుంచి స్రావకములు పలుచగా ఉండుట అసహనములను ( allergies ) సూచిస్తాయి. ధూళి వలన కలిగే అసహన లక్షణములు ధూళి సోకగానే కనిపిస్తాయి.

పరీక్షలు 


    నాసికా స్రావకములను గాజు పలకపై పూతగా పూసి, తగిన వర్ణకములతో ( Wright’s stain ) సూక్ష్మదర్శినితో పరీక్షించినపుడు ఆమ్లాకర్షణ కణములు ( eosinophils ) గుమికూడి కనిపించవచ్చును. కనిపించిన శ్వేతకణములలో 10 శాతము మించి ఆమ్లాకర్షణ కణములు ఉంటే అసహనమును సూచిస్తాయి.

    రక్తపరీక్షలో ఆమ్లాకర్షణ కణములు 10 శాతము మించి ఉండవచ్చును. ఘన మిల్లీ మీటరు రక్తములో ఆమ్లాకర్షణ కణములు 700 మించి ఉండవచ్చును.

    రక్తద్రవములో ( plasma ) ప్రతిరక్షకము - ఇ ( Immunoglobulin E ) ప్రమాణములు అసహనములు కలిగినపుడు, ఉబ్బస వ్యాధిలోను, దేహములో పరాన్నభుక్తులు చేరినపుడును  హెచ్చుగా ఉంటాయి.

    కొన్ని నిర్ణీత ప్రతిజనకములకు ( specific antigens )  నిర్దిష్ట ప్రతిరక్షకములు - ఇ లను (specific IgE s ) రక్తద్రవములో వివిధ పరీక్షల ద్వారా కనుగొని  ఏ ప్రతిజనకములకు ( antigens ) అసహనములు ఉన్నవో నిర్ణయించవచ్చును.  ఈ పరీక్షలలో వ్యాధిగ్రస్థులకు ఎట్టి ప్రమాదము కలుగదు.

పైచర్మపు పరీక్షలు ( epicutaneous tests ) 


    పైచర్మములో సూదులతో వివిధ  విలీన ప్రతిజనకములను ( antigens ) నిలిపి చర్మపు స్పందనముల (  దద్దురు - ఎఱుపు - wheal and flare ) బట్టి ఏ ప్రతిజనకములకు ( antigens ) అసహనములు ( allergies ) ఉన్నవో నిర్ణయించవచ్చును.

లోచర్మపు పరీక్షలు  ( intra dermal tests ) 


    పైచర్మపు పరీక్షలలో చర్మము స్పందించక పోయినా, లేక స్పందన తక్కువగా ఉన్నా, వినీల ప్రతిజనకములను లోచర్మములో ( Intra dermal )  సూదితో నిలిపి స్పందన బట్టి అసహనములను నిర్ణయించవచ్చును. కాని ఈ పరీక్షలలో అసహనములు కలవారిలో ప్రమాదకర రక్షణ వికటత్వము  ( anaphylaxis ) కలిగే అవకాశము హెచ్చు. ఈ పరీక్షల వాడుక అరుదు .

అంటింపు పరీక్షలు  ( patch tests ) 


    ప్రతిజనకములు ( antigens ) కల పత్రములను నడ్డిపై  చర్మమునకు అంటించి చర్మపు స్పందనను రెండు దినములు, నాలుగు దినములలో పరిశీలించి అసహనములను నిర్ణయించవచ్చును.

తొలగింపు / సవాలు పరీక్షలు (  Elimination  / challenge tests  ) 


    ఆహార పదార్థములకు, ఔషధములకు, యితర పదార్థములకు అసహనములను అనుమానించినపుడు ఆ పదార్థములను పూర్తిగా తొలగించి, అసహన లక్షణములు పూర్తిగా తగ్గిపోయాక, ఒక్కొక్క పదార్థమును తర్వాత  చేర్చి ఆ పదార్థము వలన అసహనము కలిగిందో లేదో నిర్ధారించవచ్చును.

    అసహనములకు పరీక్షలు  వైద్యుల పర్యవేక్షణలో జాగ్రత్తగా చెయ్యాలి. రక్షణ వికటత్వము ( anaphylaxis ) వంటి విపరీత పరిణామములను ఎదుర్కొనుటకు  వైద్యులు సంసిద్ధులై ఉండాలి.

ఇతర నాసికా తాపములు ( Rhinitis from other causes ) 


    విషజీవాంశములు ( viruses ), సూక్ష్మజీవుల వలన కలిగే జలుబు, నాసికా తాపములు తఱచు కాక అప్పుడప్పుడే కలుగుతాయి. వీటిలో తుమ్ములు కంటె ముక్కు కారుట ఎక్కువగా ఉంటుంది, ఒళ్ళు నొప్పులు, నీరసము, జ్వరము వంటి లక్షణములు శరీరపు అస్వస్థతను సూచిస్తాయి. ముక్కు నుంచి కారు స్రావకములు చీమును పోలి ఉంటాయి. ముక్కు , గొంతుకలలో ఎఱ్ఱదనము ఎక్కువగా ఉంటుంది.

    గర్భిణీ స్రీలలో ముక్కు కారుట, తుమ్ములు కలుగవచ్చును ( Rhinitis of Pregnancy ).

    ముక్కులో సాంద్రత తగ్గించే ఔషధములు ( decongestants ) పెక్కుదినములు వాడి మానివేసినపుడు నాసికాతాప లక్షణములు కనిపించవచ్చును ( Rhinitis medicamentosa ).

    వాతావరణ కాలుష్యములు, సుగంధ ద్రవ్యములు అసహనము కలిగించకుండా ముక్కులో తాప లక్షణములను కలిగించవచ్చును (non allergic irritant rhinitis ).

చికిత్సలు 


అసహనము గల పదార్థముల నుంచి తప్పించుకొనుట 


    అసహనములు గలవారు అసహనములు కలిగించే పూల పుప్పొడులు, శిలీంధ్ర బీజములు ( fungal spores ), ధూళిక్రిములు, జంతువుల శిధిల కణములకు ( animal dander ) దూరముగా ఉండుటకు ప్రయత్నించాలి. ఇళ్ళలో వాయు నియంత్రణులు ( air conditioners ), పరమాణువు జల్లెడలు ( electronic filters ), ఆర్ద్ర సాధనములు ( humidifiers ) గాలిలో పరాగములను, శిలీంధ్ర బీజములను ( mold spores ), తొలగించుటకు ఉపయోగపడుతాయి. గాలిలో తగినంత తేమను సమకూరుస్తాయి. ఈ పరికరములు లేనివారు, బయటకు వెళ్ళేటపుడు ముక్కు , నోటి కప్పులు ( masks ) వాడితే అవి గాలిని వడకట్టి పీల్చే గాలిలో ప్రతిజనకములను ( allergens ) అడ్డగిస్తాయి.

ఔషధములు 


హిష్టమిన్ గ్రాహక అవరోధకములు  ( Histamine receptor blockers ; antihistamines ) 


    అసహన నాసికా తాపములను అరి కట్టుటకు హిష్టమిన్ అవరోధకములను ( Histamine receptor blockers ) విరివిగా ఉపయోగిస్తారు. అవసరమయినపుడు వీటిని ప్రతిజనకములు ( antigens ) పీల్చుటకు ముందే తీసుకోవాలి. నిర్ణీత సమయములలో వీటిని  క్రమము తప్పక తీసుకొని అసహన నాసికా తాపములను ( allergic rhinitis ) చాలా వఱకు నివారించవచ్చును.

    ఇవి ముక్కులో దురద, నీరుకారుట ( rhinorrhoea ), తుమ్ములు, వంటి బాధలను నివారిస్తాయి. ఎజెలాష్టిన్ ( azelastine ) తుంపర మందుగా లభ్యము. ముక్కు లోపలి గోడలపై యీ మందును తుంపరులుగా చల్లుకుంటే గంటలో ఉపశమనము కలుగవచ్చును. కంటి పైపొరలో అసహన తాప లక్షణములు ( allergic conjunctivitis  ) కలిగితే కంటిలో ఎజెలాష్టిన్ ను చుక్కలమందుగా వాడవచ్చును.

    అనేక హిష్టమిన్ గ్రాహక అవరోధకములు ( Histamine receptor blockers ) నోటి ద్వారా తీసుకొనుటకు  లభ్యము. డైఫెన్ హైడ్రమిన్ ( diphenhydramine ) వంటి మొదటి తరము హిష్టమిన్ గ్రాహక అవరోధకములు మెదడుకు కూడా చేరుట వలన వాటివలన కొందఱిలో మత్తు, నిద్ర, నిద్రలేమి ( insomnia ), కళ్ళుతిరుగుట వంటి అవాంఛిత ఫలితములు కలుగవచ్చును.

    సెట్రిజిన్ ( cetrizine ), లొరాటడిన్ ( loratadine ) వంటి రెండవ తరము మందుల వలన మత్తు కలిగే అవకాశములు తక్కువ. ఇవి మెదడుకు చేరవు. 
   ఈ మందుల వలన మసక చూపు, నోరు పిడచకట్టుట,  మూత్రవిసర్జన అలసత్వము వంటి అవాంఛిత ఫలితములు కలుగ వచ్చును.

ఆల్ఫా ఎడ్రినలిన్ గ్రాహక ఉత్తేజకములు ( alpha adrenergic receptor agonists ) 


    ఇవి ముక్కు  శ్లేష్మపు పొరలో ఉన్న రక్తనాళికలను సంకోచింపజేసి నీరుకారుటను అరికడుతాయి.
ఆక్సిమెటజోలిన్ ( oxymetazoline ) ముక్కులో వాడుటకు తుంపర మందుగా లభ్యము. దీనిని ఎక్కువ దినములు వాడకూడదు. ఎక్కువ దినములు వాడి మందు మానివేసినపుడు ముక్కులో సాంద్రత ( nasal congestion ) విజృంభించవచ్చును ( rhinitis medicamentosa ).

    నోటి ద్వారా తీసుకొందుకు ఫెనిలెఫ్రిన్ ( phenylephrine ), సూడోఎఫిడ్రిన్ ( pseudoephedrine ) వంటి  ఆల్ఫా ఎడ్రినలిన్ గ్రాహక ఉత్తేజకములు ( alpha adrenergic agonists ) లభ్యము. వీటి వలన గుండెదడ, గుండెవేగము హెచ్చుట, మానసిక ఆందోళన, చీకాకు, రక్తపు పోటు హెచ్చుట, నిద్రపట్టక పోవుట, తలనొప్పి  వంటి అవాంఛిత ఫలితములు కలుగవచ్చును. అధిక రక్తపుపోటు గలవారు ఈ మందులను వాడకపోవుట మంచిది.

క్రొమొలిన్ సోడియం ( Cromolyn sodium  ) 


    క్రొమొలిన్ సోడియం స్తంభ కణములను ( mastocytes ) సుస్థిరపరచి తాప జనకముల ( inflammatory mediators ) విడుదలను అరికడుతుంది. ఆమ్లాకర్షణ కణముల ( eosinophils ), తటస్థ కణముల ( neutrophils ), ఏకకణముల ( monocytes ) ఉత్తేజమును కూడా ఇది తగ్గిస్తుంది. క్రొమొలిన్ సోడియం తుంపరమందుగా లభ్యము. దీని వలన అవాంఛిత ఫలితములు తక్కువ. మత్తు కలిగించదు. కొందఱిలో ( 10 శాతము లోపల మందిలో ) దీని వలన  ముక్కులో మంట, తుమ్ములు  కలుగవచ్చును

 నెడొక్రొమిల్ సోడియం ( Nedocromil sodium )


    నెడొక్రొమిల్ సోడియం కూడా స్తంభ కణములను, ఇతర తాప కణములను సుస్థిరపఱచి వాటి నుంచి తాప జనకముల ( inflammatory mediators ) విడుదలను అరికడుతుంది.

కార్టికోష్టీరాయిడులు (  Corticosteroids  )


    అసహనము వలన కలిగే నాసికా తాపములు తీవ్రముగా ఉన్నపుడు, దీర్ఘకాలము ఉన్నపుడు,మిగిలిన ఔషధములకు తగ్గనపుడు వాటి నివారణకు స్థానికముగా పనిచేసే కార్టికోష్టీరాయిడులు ( locally acting corticosteroids ) తుంపర మందులుగా వాడవచ్చును. బెక్లోమిథసోన్  ( beclomethasone ), ఫ్లునిసొలైడ్ ( flunisolide ), మోమెటసోన్ ( mometasone ), ఫ్లుటికసోన్ ( fluticasone ), ట్రయామ్ సినొలోన్ ( triamcinolone ), బ్యుడిసొనైడ్ ( budesonide ) లు తుంపర మందులుగా వాడుకలో ఉన్నాయి. ఈ మందులు ముక్కు శ్లేష్మపు పొర ( mucosa ) ఉపరితలముపై పనిచేస్తాయి. వీటి వలన శరీరము అంతటా అవాంఛిత ఫలితములు కలుగవు. త్వరగా విచ్ఛేదనము పొందుతాయి. వీటి ఫలితములు కనిపించుటకు కొద్ది దినములు పడుతుంది. ఋతు అసహనముల నివారణకు వీటిని ఋతుకాలము అంతా పూర్తిగా వాడుట మేలు.

    వీని వాడకము వలన తుమ్ములు, ముక్కు మంట, ముక్కునుంచి రక్తస్రావము ( epistaxis ) వంటి అవాంఛిత ఫలితములు కలుగవచ్చును. అరుదుగా  శ్లేష్మపు పొరలో ( mucosa ) మధుశిలీంధ్ర తాపము ( Candidial infection ),  శ్లేష్మపుపొర పుండుపడుట కలుగవచ్చును.

    తాప లక్షణముల తీవ్రత అధికముగా ఉన్నపుడు ప్రెడ్నిసోన్ ( prednisone ) నోటి ద్వారా నియమిత కాలము వాడవచ్చు. ఎక్కువ దినములు వాడితే శరీరములో అవాంఛిత ఫలితములు కలిగే అవకాశములు హెచ్చు.
      
    సూదిమందుగా ట్రయామ్సినొలోన్ ( triamcinolone ), బీటామిథసోన్ లు ( betamethasone ) వాడవచ్చును. వీటి ఫలితములు అల్పకాలమే ఉంటాయి. తఱచు వాడితే అవాంఛిత ఫలితములు కలిగే అవకాశములు పెరుగుతాయి.

ఇప్రట్రోపియమ్ బ్రోమైడు ( Ipratropium bromide ) 


    దీనిని తుంపరమందుగా ముక్కు నుంచి నీరుకారుటను నివారించుటకు వాడవచ్చును. ఇది ఎసిటైల్ ఖొలీన్  గ్రాహకములను (acetyl choline receptors  ) అవరోధిస్తుంది.

ప్రతిజనక రక్షక చికిత్స ( allergen immunotherapy AIT ) 


    పుప్పొడి ( pollen ), శిలీంధ్ర బీజములు ( fungal spores ), ధూళి క్రిములు ( dust mites ) వంటి ప్రతిజనకములకు ( antigens ) ప్రతిరక్షకము - ఇ ల ( immunoglobulin E ) ద్వారా అసహనములు కలుగుచున్నట్లు నిరూపణ అయితే, ఆ యా ప్రతిజనకములను ( antigens ) నోటిలో నాలుక క్రిందకాని, చర్మము క్రింద సూదిమందుగా గాని అనుభవజ్ఞులయిన వైద్యుల పర్యవేక్షణలో చాలా తక్కువ మోతాదులలో మొదలు పెట్టి క్రమముగా మోతాదులను  పెంచి ఇస్తూ, సహనమును ( tolerance ) పెంపొందించవచ్చును. రక్షణ వికటత్వము ( anaphylaxis ) కలిగితే చికిత్సకు సిద్ధపడాలి. 


పదజాలము :


Paranasal sinuses = నాసికా కుహరములు ( గ.న )
Seasonal allergy  = ఋతు అసహనము ( గ.న )
Nasal turbinates ; Nasai Conchae = నాసికా శుక్తులు ( గ.న )
Chemotaxis = రసాయన ఆకర్షణ ( గ.న )
Anaphylaxis = రక్షణ వికటత్వము ( గ.న )
Air- conditioner = వాయు నియంత్రణి (గ.న ) 
Humidifier = ఆర్ద్ర సాధనము ( గ.న )
Receptor agonists = గ్రాహక ఉత్తేజకములు (గ.న )
Receptor blockers = గ్రాహక అవరోధకములు గ.న )
  

(  వైద్యవిషయములను తెలుగులో నా శక్తి కొలది వివరించుట నా వ్యాసముల లక్ష్యము. వ్యాధిగ్రస్థులు తమ తమ వైద్యులను సంప్రదించవలెను. ఉపయుక్తమనుకుంటే నిరభ్యంతరముగా నా  వ్యాసములు  పంచుకొనవచ్చును. )

విషయసూచిక

  1. ఆరోగ్యము ; వైద్యము https://gvnmurty.blogspot.com/2019/06/blog-post_2.html 2. మధుమేహవ్యాధి ( Diabetes mellitus ) https://gvnmurty.blogsp...